Wetgeving frustreert vernieuwing

Je bent bezig met het creëren van iets nieuws? Een nieuw product of bedrijfsmodel waardoor je organisatie een unieke positie in kan nemen? Je zoekt je uitdaging in het oplossen van uitdagende inhoudelijke hobbels waar je lekker je tanden in kunt zetten. Maar in de praktijk loop je als vernieuwer al snel tegen bestaande wet en regelgeving aan als het gaat om innovatie. Wat doe je dan? Conformeren, of de bestaande regels uitdagen….? 

Innovatie: Dat mag niet…!

Innovatie gaat over het veranderen van techniek, processen en bedrijfsmodellen. Daarbij is het uiteraard de bedoeling dat je iets nieuws introduceert. Het is heel gebruikelijk dat je al snel tegen regels en wetgeving aanloopt. Ook zal je al snel te maken hebben met protectionistische maatregelen zoals certificering, vergunning en ontheffing.

Een aantal van deze regels passen in mijn ogen niet meer bij de huidige maatschappij waarbij een groot deel van de communicatie en het handelsverkeer digitaal verloopt. Waarom heb ik bijvoorbeeld een vestigingsplaats nodig wanneer ik mijn activiteiten alleen maar online uitvoer? En waarom moet ik een vergunning hebben als ik mijn woning tijdelijk wil verhuren? Raar…

Disruptive innovation

Met de opkomst van disruptive innovation zie je dat de vernieuwing en concurrentie uit een totaal andere hoek komt. Een andere bedrijfstak of een totaal ander product. Geïntroduceerd door partijen die zich niet storen aan, of zelfs geen idee hebben van vergunning en regelgeving. De introductie van een merk als Uber toont aan dat je vanuit een kantoor in San Francisco een verstorende impact kan hebben op de Nederlandse markt van taxi vergunningen. De branche is faliekant tegen dit nieuwe bedrijf, de markt vindt het geweldig.

De voorbeelden van disruptive innovation geven aan dat deze modellen snel tegen nieuwe regelgeving aanlopen. Soms moet de overheid nieuwe wetgeving maken of schaft ze bestaande regels af. De zelfrijdende auto lokt de discussie uit over de competenties van de menselijke “bestuurder”. Een blinde man heeft in de US al 200.000 kilometer gereden met een zelf rijdende auto. Het is echter nog steeds verplicht om een auto te voorzien van een stuur en een “bekwame” bestuurder.

Innovatie: gewoon doen!

In mijn ervaring loopt de wetgeving altijd achter op de werkelijkheid en bij innovatie zou ik me daar ook zeker niet door laten tegenhouden. Daarbij zal je je wel bewust moeten afvragen of de regelgeving bedoeld is voor veiligheid of voor marktbescherming. Innovatie gedijt het beste in een omgeving met een liberaal vergunningenbeleid. En als dat er niet is dan is er altijd nog het “just do it” paradigma. Laat je vooral niet tegenhouden door negatieve en verbiedende geluiden uit de omgeving. Denk bijvoorbeeld maar eens hoe leuk de kinderserie Pippi Langkous is als iedereen naar het regeljuffertje Annika had geluisterd.

In mijn werkt wet- en regelgeving veelal frustrerend voor innovatie. Daarom zou ik altijd eerst iets doen dan pas kijken of het mag. Wellicht heb je iets moois gecreëerd en forceert de markt dit tot een geaccepteerd model. Innovatie : “Dat mag wel!”

*Dit artikel is ook verschenen in de Computable : Wetgeving frustreert vernieuwing